De prijs van suiker is te hoog...
Is suiker gezond? Ja. Dat wil zeggen: de natuurlijke door God geschapen versie ervan in groenten, fruit en zuivel! Je krijgt voor je gezondheid voldoende suikers binnen als je dagelijks 250 gram groenten eet, 2 stuks fruit en wat ongezoete zuivel. In zuivel zit namelijk ook een vorm van natuurlijke suiker, nl. melksuiker ofwel lactose.
Natuurlijke suikers zijn goed voor de mens, ze zijn door God gemaakt en alles wat God heeft gemaakt is goed. Wat de méns aan voeding in elkaar knutselt, voeding uit de fabriek, is meestal niet gezond, want daar zit ongemerkt teveel vet, teveel zout en teveel toegevoegde suiker in. En kinderrechtenorganisatie Unicef (!) baarde recent nog opzien met een onderzoek waaruit bleek dat maar liefst 75% van álle producten voor kinderen in supermarkten niet voldoet aan de richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad.
De oplossing? Blijf uit de buurt van bewerkte voeding uit een fabriek.
Nationale Suiker Challenge
Aanrader: doe mee met de Nationale Suiker Challenge van het Diabetes Fonds van 7 tot en met 13 juni 202. Zeven dagen gezond eten en drinken zonder suiker: dat is de Nationale Suiker Challenge van het Diabetes Fonds. Doe mee en ontvang gratis het digitale Suiker Challenge Magazine en nog veel meer gezonde tips om een week lang 'af te kicken' van suiker.
Maar liefst 99 suikerklontjes: dat is het aantal toegevoegde suikers dat we iedere week binnenkrijgen, en dat is niet goed voor je gezondheid. Lees hier wat teveel suiker met je doet..!
Doe mee met de Suikerchallenge van het Diabetes Fonds van 7 tot en met 13 juni 2021:
een week lang zonder suiker. Ontdek de voordelen!
Onderzoek foodwatch
Uit onderzoek van foodwatch blijkt dat over de hele linie aan zeker aan 56% van het eten in de supermarkt suiker is toegevoegd. De organisatie onderzocht meer dan 650 producten van Albert Heijn, Jumbo en Lidl. Schokkend: gezond ogende drinkpakjes om kinderen mee te geven naar school bevatten nét zo veel suiker als een glas coca cola (6.5 suikerklontjes).
Het lichaam kent niet het verschil tussen natuurlijke en onnatuurlijke, toegevoegde suiker en reageert gewoon zoals het geprogrammeerd is.
De rol van dopamine
Het lichaam kent niet het verschil tussen natuurlijke en onnatuurlijke, toegevoegde suiker en reageert gewoon zoals het geprogrammeerd is. De hersenen bijvoorbeeld zijn geprogrammeerd om het hormoon dopamine af te geven als je suiker eet.
Dopamine is een gelukhormoon. Daarom gaan veel mensen ‘troosteten’ als ze zich niet gelukkig voelen of gestresst zijn, want de dopamine geeft op korte termijn – eventjes- een goed gevoel. Het gevaar bestaat dat je keer op keer een suiker boost (of een alcohol boost, of een nicotine boost, of een shop boost etc. etc.) nodig hebt, om je eventjes goed te voelen en dan krijg je ongemerkt veel te veel suiker binnen. Met alle nadelige gezondheidsgevolgen van dien.
Voedingsmiddelen producenten gebruiken het dopamine effect in hun voordeel en stoppen bijna overal suiker in, zodat je ‘de hemel op aarde beleeft’ als je een Magnum eet of frisdrank drinkt of een toetje uit het zuivelschap nuttigt. Hun kassa vaart er wel bij, maar onze gezondheid niet.
Gevolgen voor de gezondheid
Te veel suiker binnenkrijgen is nadelig voor je gezondheid. Producten die veel suiker bevatten, zorgen er onder meer voor dat je bloedsuikerspiegel snel stijgt. Als reactie hierop maakt je alvleesklier insuline aan om de bloedsuikerspiegel weer in balans te brengen. Dagelijks te veel suiker (vooral uit frisdranken en vruchtensappen) kan je alvleesklier op den duur behoorlijk belasten en o.a. diabetes type 2 of obesitas veroorzaken.
Enkele verontrustende feiten:
- Eén glas zoete drank per dag verhoogt het risico op obesitas voor kinderen al met 60 procent.
- Een of meerdere glazen suikerhoudende frisdrank per dag verhoogt het risico op diabetes type 2 met 26 procent.
- Ongeveer de helft van de mannen met diabetes krijgt te maken met erectieproblemen.
- Jaarlijks ondergaan 1.700 diabetespatiënten een of meer amputaties.
- Suiker en zuren in frisdrank veroorzaken tandbederf.
· En nog meer.
Natuurlijke suikers zijn goed voor de mens, ze zijn door God gemaakt en alles wat God heeft gemaakt is goed. Wat de méns aan voeding in elkaar knutselt, voeding uit de fabriek, is niet gezond, want daar zit ongemerkt teveel vet, teveel zout en teveel toegevoegde suiker in.
Adviezen WHO
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert om per dag niet meer dan 12,5 suikerklontjes (vrouwen) of 15 suikerklontjes (mannen) aan suiker binnen te krijgen. Dat zijn de voor de gezondheid maximaal toelaatbare bovengrenzen, zegt de WHO. Het voedingscentrum heeft het over een referentie-inname van 90 gram als maximale bovengrens per dag. Maar, hoe weet je nou hoeveel je precies binnenkrijgt aan suiker, als voedingsmiddelenproducenten het bijna overal in verwerken? Er zijn wel 60 schuilnamen voor suiker..! Lees jíj in de winkel altijd alle etiketten (ze zijn vaak onduidelijk of ronduit misleidend ) en ga jij dan vervolgens met een rekenmachine eerst uitrekenen hoeveel suiker er bij elkaar opgeteld in jouw boodschappen kar zit? Kom nou toch.
Maar liefst 60% van de volwassenen en 90% van de kinderen in Nederland voldoet niet aan de WHO-richtlijn en kán dat ook niet. Als volwassene krijg je dagelijks ongemerkt al gauw 28 (!) suikerklontjes per dag binnen , 40 kilo per jaar en kinderen dagelijks gemiddeld 12 suikerklontjes overwegend via fris en andere zoete drankjes.
Hoe weet je nou hoeveel je precies binnenkrijgt aan suiker, als voedingsmiddelenproducenten het bijna overal in verwerken? Er zijn wel 60 schuilnamen voor suiker..!
De grootste boosdoeners in de supermarkten en gezondere alternatieven zijn:
1. Frisdranken
Een glas cola van 250 ml bevat 6,5 suikerklontjes. Je kunt dus beter een kan water maken met wat fruit en/of munt er in, lekker koud zetten in de koelkast en drinken maar! Recepten voor gezonde frisdrankjes vind je hier: water met een lekker smaakje.
2. Vruchtensappen
In een glas appelsap van 250 ml zitten 6,5 suikerklontjes. Ook hier geldt dat water drinken gezonder is. Of eet het fruit uit de hand, dat is ook lekker sappig en dan krijg je alle vitaminen (meeste zitten vaak in de schil) en vezels tenminste binnen.
3. Zoet broodbeleg
15 g honing op brood = 3 suikerklontjes, 15 g jam op brood = 2 suikerklontjes 15 g hagelslag op brood = 2,5 suikerklontjes. Neem in plaats van zoet beleg eens plakjes fruit op brood, humus of plakjes tomaat of komkommer, met een klein beetje zout en peper. Of varieer met een eitje. Recepten met gezond (zoet) broodbeleg vind je hier: gezond broodbeleg.
4. IJsjes
Een waterijsje (Raket) bevat ruim 2 suikerklontjes. Een roomijsje (Cornetto) bevat ruim 3 suikerklontjes. Je kunt zelf met speciale vormpjes een voorraad waterijsjes maken waar alleen (gepureerd) fruit in zit, suiker is niet nodig want het fruit is al zoet genoeg. Het kan ook anders. Gezonde water ijsjes maak je zelf (kijk hier voor het recept) en met yoghurt kun je ook heerlijke ijsjes maken (hier hier voor het recept).
5. Sauzen
Een portie (150 ml) pastasaus = ruim 3 suikerklontjes. Een portie (150 ml) satésaus = 7 suikerklontjes. In plaats van kant-en-klare sauzen kun je met een staafmixer of blender vaak zelf een heerlijke saus maken. Misschien gebruik je dan een snufje suiker om de saus op smaak te brengen maar niet zoveel als in kant en klare saus. Of kies de varianten ketchup en pastasaus zonder suiker van Your Organic Nature, verkrijgbaar bij Ekoplaza.
6. Toetjes
Een Danoontje van 80 g bevat 2 suikerklontjes 100 gram aardbeien yoghurt = 3 suikerklontjes. Neem in plaats hiervan naturel yoghurt met vers fruit.
7. Taart en gebak
Een punt slagroomtaart van 125 gram bevat 7,5 suikerklontjes Een tompouce 7,5 suikerklontjes en een punt appeltaart = 7 suikerklontjes. Als je zondigt doe het dan goed, een taart zonder toegevoegde suiker bevat vaak wel andere dikmakers. Eet alleen taart op speciale momenten en neem een klein stukje. Of bak zelf taart met minder suiker: recept appeltaart (bij voorkeur met een alternatieve natuurlijke zoetstof).
8. Chocola
Een reep van 100 gram bevat gemiddeld 12,5 suikerklontjes. Beperk het tot af en toe een klein stukje, want een hele reep bevat eigenlijk al de hoeveelheid suiker die je totaal per dag binnen mag krijgen. Tip: kies donkere chocola met een zo hoog mogelijk percentage cacao (minimaal 70%). Waar cacao zit kan geen suiker zitten.
9. Cake en koek
Een plak cake bevat 2 klontjes suiker. Een stroopwafel bijna 3 suikerklontjes Maak als je trek krijgt een cracker klaar met kaas of kipfilet. Heb je trek in iets zoets? Neem een stuk fruit!
De prijs van suiker is te hoog
Het probleem is niet ‘suiker’ (de natuurlijke variant in groenten, fruit en zuivel), het probleem is dat in zeer veel voedingsmiddelen éxtra toegevoegde suiker in diverse vormen zit. Volstrekte waanzin is dat, want de prijs van toegevoegde suikers en de stiekeme hoeveelheid ervan is schrikbarend hoog. Mensen worden er op den duur ziek van en gaan dood. Een kilo suiker kost nog geen euro, rond de 70 cent momenteel. De prijs is wat stijgende, onder invloed van stagnerende productie door o.a. veranderingen van het klimaat. Maar de wérkelijke prijs van die tot nu toe goedkope grondstof ligt oneindig veel hoger, als je bedenkt hóe waardevol en hoe kwetsbaar een mensenleven is.
Stelling: suiker als genotmiddel is verweven is met slavernij en verslaving.
Van meer filosofische aard betreft de stelling dat suiker als genotmiddel is verweven is met slavernij en verslaving. Het is interessant om daar in de aanloop naar de week van de Nationale Suiker Challenge (van 7 tot en met 13 juni 2021) bij stil te staan. Suiker - in de door de industrie toegevoegde vorm - is een 'verslavend product' dat veel mensen in de ban houdt en wat onze gezondheid en die van onze kinderen bedreigt. 'Verslavend' staat tussen aanhalingstekens want volgens de officiële de DSM-5 valt suiker niet onder verslaving. Je hebt er niet steeds méér van nodig om dezelfde feelgood factor te bewerkstelligen. Een andere opvatting over verslaving is: als je er niet vanaf kunt blijven en het nodig hebt om je goed te voelen is er op z'n minst sprake van afhankelijkheid. En dat triggert ook weer andere verslavingen. Periodiek vasten is een manier om dat soort verslavingen geen kans te geven. Feit is dat je je cold turkey gaat stoppen met alle toegevoegde suikers, je afkickverschijnselen kunt verwachten zoals een slecht humeur en een grieperig gevoel.
De Nederlandse film Hoe duur was de suiker (2013) laat zien hoé duur de suiker werd betaald, namelijk door slaven in het Suriname van de achttiende eeuw. Tegen de achtergrond van die bittere situatie vertelt slavin Mini-Mini haar levensverhaal. De film is een zowel beschamende als inspirerende aanrader, niet geschikt voor jonge kijkers.
Suikerboycot
Inspirerend is eveneens wat er in de 18e eeuw gebeurde rond de afschaffing van de slavernij. Ook daar speelde suiker een rol. William Wilberforce, een charismatische politicus uit Hull (Groot Brittannië) werd in 1785 christen en zette zich vanaf dat moment volledig in voor de afschaffing van de God- en mens-onterende slavernij. In het Willerfore Museum in Hull kun je vernemen over de publiekelijke steun van 300.000 (!) Engelsen, die massaal een suikerboycot begonnen. Ze weigerden domweg nog suiker te kopen - hoe moeilijk ze het ook vonden in het begin - en maakten daarmee het onrecht van de slavernij minder rendabel. Het hielp mee om te komen tot de afschaffing van de slavernij.
Uit slavernij en de daarachter verborgen zucht naar geld, is nog nooit iets goeds voortgekomen. Niet geld op zich, maar de zucht naar geld voor persoonlijke verrijking is de wortel van alle kwaad, leert de Bijbel. Ik denk dat we tot op de dag van vandaag met de gevolgen te maken hebben van de misdaden die toen tegen de mensheid zijn begaan zijn. We zien dit nu onder meer terugkomen in de gevolgen van toegevoegde suiker in voeding. De geest achter slavernij (trots, hebzucht en onverschilligheid ten aanzien van het lot van de medemens) laat zich immers ook vandaag de dag zien, zij het in een andere vermomming. De geest van slavernij bedient zich echter nog steeds van dezelfde ingeving: namelijk dat het ok is om je ten koste van je medemens en diens gezondheid te verrijken.
Misschien moeten we ook zoiets gaan doen zoals de Engelsen in de 18e eeuw, gewoon simpel in het klein, alle ongezonde suikerhoudende producten voor onze kinderen in de supermarkten links laten liggen. Zodat obesitas, diabetes en ADHD door verkeerde voeding om te beginnen bij onze kinderen minder kans krijgt.
Ik hoop ook van harte dat de suikertax waar de regering over spreekt, zich niet zal beperken tot frisdranken, maar álle toegevoegde suikers in de industrie zal treffen. Tot die tijd en ook daarna moeten we ons gezonde verstand gebruiken: terug naar de natuur en eten zoals de Schepper het bedoeld had. Dan is er ook genoeg voor iedereen.
Ik hoop van harte dat de suikertax waar de regering over spreekt, zich niet zal beperken tot frisdranken, maar álle toegevoegde suikers in de industrie zal treffen. Tot die tijd en ook daarna moeten we ons gezonde verstand gebruiken: terug naar de natuur en eten zoals de Schepper het bedoeld had. Dan is er ook genoeg voor iedereen.
Geraadpleegd bronnen:
Voedingscenrtrum
WHO
foodWatch
© Rosaline Ratering McDonald
De schrijfster van dit artikel Rosaline Ratering McDonald (Arnhem, 1962) is onder meer gediplomeerd voedingsdeskundige, voormalig sportdocente, docent leefstijl coaching, KABIZ geregistreerd Stoppen Met Roken Coach en grondlegster van Leefstijlplan natuurlijk in balans (www.leefstijlplannatuurlijkinbalans.nl). Samen met andere professionals zet zij zich in voor een meer rechtvaardige samenleving (www.stichtinggratisgezond.nl)