Wat weet jij van een gezonde nachtrust? Doe de feit of fabel quiz!
Je kunt de kwaliteit van je slaap positief beïnvloeden door overdag op je leefstijl te letten. Goed slapen begint met gezond leven overdag. Dit heeft te maken met zorg voor je lichaam, zorg voor je ziel en zorg voor je geest. Altijd moet gekeken worden naar de achterliggende oorzaak van het probleem. Bij gezond leven hoort voor mij daarom in eerste instantie: vertrouwen op God en me verdiepen in Zijn Woord, om Zijn wil te kennen.
De achterliggende oorzaak moet worden aangepakt, maar soms is men te moe om te slapen. Het klinkt paradoxaal, maar soms duurt het slechte slapen zó lang dat lichaam en geest volkomen uit balans zijn geraakt en het niet meer zelf kunnen oppakken, om normaal tot rust te komen. Raadpleeg een arts. Doorgaans wordt voor 3 dagen medicatie meegegeven. Dat is meestal voldoende om de vicieuze cirkel te doorbreken en kan het lichaam het zelf weer oppakken. Er is trouwens een goed natuurlijk alternatief: melatonine. Dit is te koop in de winkel in hoeveelheden van 0.1 tot 3 mg (hogere doseringen alleen in overleg met een arts).
Een gezonde leefstijl overdag bevordert een goede nachtrust.
Voordat je aan medicatie of supplementen begint, is het verstandig om eerst goed naar je leefstijl overdag te kijken. Een gezonde leefstijl overdag bevordert namelijk een goede nachtrust. Gezond is: met in achtneming van minimaal de 5 BRAVO basics: voldoende beweging, niet roken, matig met alcohol (géén alcohol als slaapmutsje voor het slapen gaan) en voldoende ontspanning in vorm van kleine rustmomentjes gedurende de dag of zelfs een powernap (niet langer dan 20 minuten). Wat beweging betreft is wandelen in de ochtenduren een aanrader, omdat vooral het licht van de zon in de ochtend de aanmaak van natuurlijke melatonine (later op de dag, rond 21 uur ’s avonds) bevordert. Dag- en nachtritmes zijn in de schepping op een wonderbaarlijke, onlosmakelijk wijze met elkaar verbonden.
Dag- en nachtritmes zijn in de schepping op een wonderbaarlijke, onlosmakelijk wijze met elkaar verbonden.
1. De uren die je slaapt voor middernacht tellen dubbel
Een feit, als lichaam en geest tenminste de kans krijgen om de biologische klok te volgen. Rond twee uur in de nacht slaap je volgens de natuurlijke klok het diepst. Als je leeft in het ritme van wat de Schepper in de natuur heeft gelegd – een natuurlijk dag- en nachtritme – dan maak je optimaal gebruik van werk- en hersteluren. Alle mensen, dieren en zelfs planten hebben een ingebouwde biologische klok. Rekening houden met Gods natuurwetten komt je gezondheid ten goede.
2. Glas warme melk helpt om in slaap te komen
Een feit. Het stofje tryptofaan dat in melk zit, maakt slaperig. Het is een essentiële bouwstof voor de slaaphormonen melatonine en serotonine. Je lichaam begint ’s avonds rond 21 uur met de productie van melatonine (wat slaperig maakt) en stopt daar weer meer rond een uur of 7.30 in de ochtend. Tryptofaan zit ook in eiwitrijke voeding zoals kikkererwten, zuivelproducten, havervlokken en pinda’s e.d. Warme melk maakt ook doezelig. Een aanrader als onderdeel van een vast avondritueel.
3. Als je niet kunt slapen moet je een slaappil nemen want niet slapen kan op de lange duur je geestelijke en lichamelijke gezondheid enorm schaden.
Dit is een halve waarheid. Zie ook hierboven. Soms is het dus echt nodig om met behulp van medicatie de vicieuze cirkel van slapeloosheid te doorbreken. Nachten achter elkaar wakker liggen en minder dan 3 tot 4.5 uur slapen is schadelijk voor je het immuunsysteem, je geheugen, je alertheid en het algehele functioneren. Langdurig niet of veel te weinig slapen is een marteling. Je gaat er lichamelijk en geestelijk zwaar op achteruit als je niet de kans krijgt om te herstellen en opnieuw op te laden. Lees hier meer over de gevolgen van chronisch slaaptekort.
4. Schaapjes tellen helpt om in slaap te komen
Fabel. Een populair advies aan personen die slecht in slaap kunnen komen, is om schaapjes te tellen. Uit onderzoek blijkt dat dit een averechts effect heeft. Onderzoekers van de Universiteit van Oxford concludeerden in 2002 dat 'schaapjestellers' er langer over deden om in slaap te komen dan gemiddeld. Als onderdeel van een vast ritueel kan het werken. Probeer het eens uit en onthoud bij welk nummer je in slaap viel.....
5. Een glaasje alcohol als slaapmutje is een goed idee.
Fabel. Alcohol helpt misschien wel om eerder in slaap te vallen, maar de kwaliteit van je slaap verslechtert erdoor en je slaapt ook minder goed door. Alcohol heeft sowieso geen toegevoegde waarde voor je gezondheid.
6. Het blauwe licht van je computer houdt je ’s avonds uit je slaap.
Feit. Het blauwe licht verstoort de aanmaak van het natuurlijke slaaphormoon melatonine.
Tip: stel je PC via instellingen op ‘nachttijd’. ’s Avonds verschijnt er dan een ‘oranje filter’ op je beeldscherm. Het licht van je beeldscherm krijgt een warmere, oranje-achtige gloed en dit voorkomt dat de melatonine productie te zeer verstoord raakt. Het beste is om ’s avonds na 21 uur (als de natuurlijke melatonine productie op gang komt, het hormoon dat je slaperig maakt) niet meer te werken. Zet je computer, laptop en smartphone uit of op vliegtuigstand.
7. Een verhaaltje voor het slapen gaan bevordert de nachtrust
Feit. Een vast ritueel voor het slapen gaan - bijvoorbeeld een boek lezen of naar muziek luisteren - bevordert een goede nachtrust. Ouders weten dat een verhaaltje voor het slapen gaan hun kinderen tot rust brengt. Oefen jezelf in een eigen ritueel. Er gaat veiligheid en vertrouwdheid van uit en het leidt af van eventuele spanningen.
8. Leer op God te vertrouwen.
Voor mij: een feit. Wentel je zorgen af op Hem, Hij houdt van je en zorgt voor je. Je ligt Hem na aan het hart (1 Petrus 5:7). Niets is zo funest voor een goede nachtrust als piekeren en malen. Het is totaal zinloos, je lost er immers niets mee op. Het berooft van toegang tot nieuwe energie voor de dag van morgen. Niet voor niets zegt de Here Jezus tegen ons: 'Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, de dag van morgen zorgt voor zichzelf ' (Mattheüs 6:34).
Op een keer was de Heer met Zijn discipelen onderweg in een boot op het meer van Galilea. Het begon enorm te stormen. Hij lag rustig te slapen en blééf slapen. De discipelen begrepen daar niets van en waren panisch van angst. Ze wisten niet dat als de Herder slaapt, de schapen óók veilig zijn. Ze maakten Hem wakker en Hij stilde de storm. Hij leerde hen dat klein geloof (geloof dat klein denkt van God) je alleen maar van je stuk brengt en niet verder helpt. Als wij werkelijk meer op Jezus willen lijken, moeten we leren om net als Hij volledig op God te vertrouwen en - wat ik noem - te kunnen ‘snurken in de storm.’ Weer of geen weer, de Heiland is erbij. Hij heeft ons geen rustige vaart beloofd maar wel een behouden aankomst.
Niets is zo funest voor een goede nachtrust als piekeren en malen. Het is totaal zinloos, je lost er immers niets mee op. Het berooft van toegang tot nieuwe energie voor de dag van morgen.
Voor meer informatie en praktische tips over slaap en slapeloosheid, bekijk deze korte video op thuisarts.nl