Wil de echte leefstijlcoach in 2019 a.u.b. opstaan en in áctie komen voor een gezondere samenleving?

Foto: Gezond & Weldoen gezondheidscoaches met een missie 2019

Welke professional mag zich in 2019 officieel 'leefstijlcoach' noemen? Wie is de meeste, de beste? Wie is erkend? Wie krijgt wat betaald, door wie en waarom? Op de valreep van 2019 is er zo merk ik nogal wat verwarring over de term 'leefstijlcoach' en over 'wel of niet erkende' leefstijlinterventie programma's die lees: 'wel of niet' vergoed worden door zorgverzekeraars.

Ik geef zelf onderhand de voorkeur aan het woord gezondheidscoach, maar dat even terzijde. Het geharrewar over het woord leefstijlcoach en het begrip leefstijlcoaching zet de essentie van het maatschappelijk probleem op een verkeerd spoor. Het gaat immers niet om welke aanpak wel of niet vergoed wordt door zorgverzekeraars. Het gaat om: hoe kunnen we met z'n allen ervoor zorgen dat zoveel mogelijk mensen NIET meer ziek worden door een verkeerde leefstijl. En het gaat om: hoe zorgen we er met z'n allen voor dat onze kinderen, de volgende generatie, een eerlijke kans krijgen om zo gezond mogelijk op te groeien? Het gaat om mensenlevens! Gezond zijn en gezond blijven is het allerbelangrijkste, niet de vergoedingen door zorgverzekeraars.

Iedereen mag zich 'leefstijlcoach' noemen...

Het woord 'leeftijlcoach' is - feitelijk - maar een woord. De 'titel' is nergens (!) officieel vastgelegd in de wet, iedereen kan/mag zich zo noemen. Of je nou een gedegen meerjarige Hbo opleiding Hbo Leefstijlcoaching hebt gevolgd (zie: www.blcn.nl) of dat je ongezonde crashdiëten verkoopt en pretendeert verstand te hebben van een vak waarvoor je niet geleerd hebt: je bent een leefstijlcoach als je jezelf zo noemt. Voor cliënten die om serieuze hulp verlegen zitten is dit een riskante zaak!

Het is wat dít betreft een goede ontwikkeling dat zorgverzekeraars paal en perk stellen aan vergoedingen voor leefstijlcoaching via de basiszorg, om de kwaliteit van de hulpverlening te bewaken. Uitsluitend Hbo-ers die bij het juiste instituut hun diploma gehaald hebben, mogen meedoen met een GLI, de gecombineerde Leefstijl Interventie, waaraan cliënten kunnen deelnemen op doorverwijzing van de huisarts. De GLI is gratis en wordt vergoedt via de basisverzekering.

Erkende programma's in de basisverzekering

Cool, Beweegkuur en Slimmer zijn tot nu toe de 3 enige leefstijlinterventie PROGRAMMA’S die door het RIVM zijn beoordeeld op effectiviteit en die zijn erkend als GLI interventie voor de basisverzekering. Als je als leefstijlprofessional bij het juiste (lees erkende) instituut je Hbo-diploma diploma Leefstijlcoach hebt gehaald (zie www.blcn.nl) dan mag je vervolgens een ééndaagse cursus volgen om te leren werken met Cool. Daarna kun je als officieel erkende leefstijlcoach bij de huisarts in je omgeving aankaarten dat je beschikbaar bent voor een GLI team, waarin als het goed is ook een diëtist (voor medische vraagstukken) en/of fysiotherapeut (voor klachten aan het bewegingsapparaat) zit. De sportlessen - om meer te bewegen - vallen niet onder de vergoeding, die moeten cliënten gewoon zelf betalen.

Een goede ontwikkeling, maar...

Het is een stap in de goede richting, maar, er is een groot probleem. Niet iedereen die leefstijlhulp nodig heeft komt namelijk in aanmerking voor de GLI die vanaf 1 januari 2019 vergoedt wordt via de basisverzekering. De GLI is er slechts voor SOMMIGE mensen met bepaalde vormen van overgewicht en/of een medische indicatie.

Een grote groep mensen die óók hulp nodig heeft op het gebied van leefstijl, blijft in de kou staan. Mensen met overgewicht die (nog) geen medische problemen hebben, mensen die door een verkeerde leefstijl altijd maar moe zijn, en/of depressief, mensen met ondergewicht, mensen die niet weten hoe je gezond kunnen koken, of hoe ze doelgericht van hun overgewicht af kunnen komen, mensen die geen idéé hebben hoe ze in beweging moeten komen om zich beter te voelen, of welke sport bij hen past, mensen die hun werk-privé balans maar niet op orde kunnen krijgen, mensen die worstelen met afhankelijkheid van alcohol en nicotine, mensen die met een gezondere leefstijl van heel vage klachten af zouden kunnen komen en veel minder medicijnen nodig hebben.... Kortom: er zijn héél veel mensen die niet goed in hun vel zitten omdat ze de 'simpele' BRAVO leefstijlbasics niet weten toe passen in hun persoonlijke omstandigheden. Met een béétje deskundige hulp van buitenaf zou ze dat in veel gevallen wel lukken!

Positief verschil

Ik ben ervan overtuigd dat niet alleen Hbo-opgeleide deskundigen maar ook ándere betrokken professionals, met ervaring, hier met de juiste op maat gemaakte bij- en nascholing met betrekking tot BRAVO een significant positief verschil kunnen maken. Ik denk aan ervaren en betrokken BGN gewichtsconsulenten, aan inspirerende personal trainers uit de fitnessbranche, aan docenten van ROC's, aan POH’s die dag en nacht met gevolgen van een ongezonde leefstijl te maken hebben en aan ambulant ondersteuners in de thuiszorg, die bij de mensen thuis aan de keukentafel zitten en o.a. leefstijladvies geven.

Diëtisten en gewichtsconsulenten

Professionele begeleiding met betrekking tot eet- een leefpatronen kunnen cliënten ook krijgen via diëtisten en via gewichtsconsulenten die bij de beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland zijn aangesloten. De diëtist, die ook medische voedingsvraagstukken mag behandelen, wordt (zeer beperkt) vergoed via de basiszorg en begeleiding voor een gezond eet- en leefpatroon via een gewichtsconsulent van de BGN wordt vergoed via de aanvullende verzekering. Hun begeleiding is doorgaans vooral op voeding gericht, terwijl leefstijlbegeleiding een totaalaanpak vergt. De betreffende beroepsverenigingen verzorgen zelf geen leefstijlopleidingen maar bemiddelen voor relevante bijscholing.

De juiste bij- en nascholing

Dat is een goede zaak. Want wat nodig is om met z’n allen daadwerkelijk een positief verschil te kunnen maken voor een gezondere samenleving, is dat álle professionals, op hun eigen niveau bij- en nascholing kunnen volgen met betrekking tot de BRAVO leefstijlthema’s en de gecombineerde aanpak onder één dak. Laten we vooral ook stoppen met mensen onnodig van het kastje naar de muur te sturen.

Daarom bieden wij, Gezond & Weldoen gezondheidscoaches met een missie, onder meer de praktijkgerichte BRAVO Plus opleiding aan voor professionals minimaal 1 jaar werkervaring. De opleiding is geaccrediteerd voor de beroepsvereniging BGN met 15 studiepunten en cursisten die slagen voor het examen mogen hun cliënten collectiviteitskorting aanbieden op de premie voor de basis en aanvullende verzekering, om een signaal af te geven: gezond leven betekent minder betalen.

Degelijk fundament

Ik denk dat een deel van de oplossing voor een gezondere samenleving voor een groot deel ligt in: op maat gemaakt onderwijs, voor verschillende doelgroepen, vanuit een degelijk fundament op basis van bewezen richtlijnen. Verschillende hulpverleners, niet alleen Hbo-ers, moeten op verschillende niveau's toegang hebben tot bij- en nascholing over de gecombineerde aanpak op basis van BRAVO, dat wil zeggen: de basics voor een gezonde leefstijl, bewegen, roken, alcohol, voeding en ontspanning én praktijk gerichte methodieken met betrekking tot blijvende gedragsverandering.

Erkende richtlijnen

De erkende en wetenschappelijk beproefde richtlijnen voor gezondheidsbevordering van de Gezondheidsraad, het Voedingscentrum en het Kenniscentrum Sport zijn uitstekende (!) uitgangspunten die voor gemotiveerde cliënten individueel, op maat gemaakt, toegepast kunnen worden. Zelfs orthomoleculair geschoolde deskundigen en liefhebbers van pure onbewerkte voeding zouden ermee uit de voeten moeten kunnen want met betrekking tot gezonde voeding is er méér voldoende speelruimte. De Gezondheidsraad verplicht immers niemand om bijvoorbeeld varkensvlees te eten of rode e-nummers aan de maaltijden toe te voegen. Ook voor het gebruik van supplementen zijn duidelijk doelgroepen omschreven die er baat bij hebben (zie: de zin en onzin van supplementen).

Voor inhoudelijke informatie over de basisopleiding Gezondheidscoach Gezond & Weldoen en de vervolgopleiding BRAVO Plus voor professionals verwijs ik graag naar de website van Gezond & Weldoen en/of het nascholingsoverzicht op de site van de BGN

https://www.gewichtsconsulenten.nl/pages/927/Nascholingsoverzicht/februari-2019.html