Ode aan de E-nummers? Mooi niet!
Micro-biologe en NRC-Handelsblad columniste Rosanne Hertzberger heeft in 2017 een boek geschreven: 'Ode aan de e-nummers.' Ze heeft een hard oordeel over onze voeding: 'Miljarden euro's en manuren worden verspild aan het vervangen van E-nummers waar helemaal niks mis mee is, behalve dan dat een of andere voedingsgoeroe er onrust over zaait.'
Naar de biologische supermarkt om zelf thuis te koken? Da's slecht voor de portemonnee, slecht voor de planeet en zelfs slecht voor de emancipatie, aldus Hertzberger. "Vergeleken met magnetronmaaltijden bevatten recepten van tv-chefs zoals Jamie Oliver de meeste calorieën, het meeste vet en de minste vezels." En: 'Ik geloof simpelweg niet dat die wetenschappers de boel lopen te flessen. Natuurlijk zorgt sponsoring weleens voor dubieuze onderzoeken. Zo kunnen opdrachtgevers heel sneaky de vraagstelling sturen. Coca-Cola bijvoorbeeld betaalt studies waaruit blijkt hoe belangrijk bewegen is voor de gezondheid. Daarmee leiden ze de aandacht af van een veel groter gezondheidsprobleem: al die suiker in hun drankjes."
Ophef
Het artikel begin april 2017 over haar boek in De Volkskrant (lees hier) heeft voor ophef gezorgd en de tongen losgemaakt: goed voor de verkoop van haar boek! Maar Hertzbergers stellingen zijn - met alle respect voor de vrijheid van meningsuiting - naar mijn mening niét goed voor de gezondheid. Ze schreeuwen om een wat meer genuanceerd weerwoord.
Hertzberger microbiologe die promotieonderzoek deed in opdracht van Nestlé, een van de grootste voedingsproducenten ter wereld. In haar boek schrijft zij dat verreweg het meeste voedingsonderzoek gesponsord is. Haar 264 pagina's tellende boek over voeding bevat geen enkel menu. Wél een hartstochtelijk pleidooi om innovaties in de voedingsindustrie te omarmen in onze strijd tegen obesitas en klimaatverandering, in plaats van die innovaties weg te zetten als gevaarlijk of onnatuurlijk. En ook: een oproep aan vrouwen om je vooral niet verplicht te voelen zelf te koken, want dat zou de emancipatie in de weg staan.
Wat zijn e-nummers?
Maar hoe zit het nu precies met die e-nummers? Gezondheidswetenschapper Jaap Seidell (foto onder) legt uit: "E-nummers zijn stoffen die zijn toegelaten door de EU. Voor een deel zijn dat stoffen die de veiligheid of houdbaarheid bevorderen. Voedsel bederft minder snel bijvoorbeeld. En voor een deel zijn het 'pretstoffen'."
Seidell geeft aan dat sommige e-nummers wel degelijk schadelijk zijn en de emancipatie van kwetsbare groepen schaadt. Hij zegt simpelweg: "E-nummers erin als het moet, eruit als het kan. Nummers die het uiterlijk bevorderen zetten aan tot overconsumptie. Ook bij kinderen, die eten dan meer."
Maak onderscheid
Dus: niet álle e-nummers zijn slecht. Je moet onderscheid maken tussen groene, oranje en rode. Wat groene, oranje en rode E-nummers precies zijn, kun je lezen in het pocketgidsje Wat zit er in uw eten? van de Franse onderzoeksjournaliste Corinne Gouget. Vooral de rode kun je maar beter vermijden. In het pocketgidsje staat belangrijke informatie die iedereen zou moeten hebben. Dit handige gidsje, ook wel bekend als ‘het gifgidsje’, kun je in je handtas meenemen naar de supermarkt. Het helpt je om in één oogopslag te zien of een product gevaarlijke (rode) E-nummers bevat, minder gevaarlijke (oranje) en ongevaarlijke (groene). Je kunt het bestellen via de boekhandel en via internet. Tip: het is ook verkrijgbaar als app voor je smartphone.
Lees hier meer in het Reformatorisch Dagblad over het gifgidsje: Artikel RD
Vermijd in ieder geval deze drie e-nummers
In het gidsje Wat zit er in uw eten? staan dus alle rode (gevaarlijke), oranje (minder gevaarlijke) en groene (ongevaarlijke) E-nummers duidelijk vermeld en ook welke risico’s je loopt als je ze eet. De meest beruchte E-nummers zijn onderstaande drie. Absoluut vermijden is het radicale advies!
Citaten
Hierbij letterlijke citaten van dr. H.J. Roberts, een mondiale expert op het gebied van o.a. aspartaam en andere additieven:
E951 Aspartaam
“Aspartaam is een waar vergif. (…) Het is een neurotoxisch product dat meer dan 92 ziekteverschijnselen kan veroorzaken. Dit additief had nooit toegestaan mogen worden. Aspartaam zit o.a. in dieet- en zoetstoffen. Een kleine greep uit de vele honderden producten waar het ook in zit: cola, cola light, Coca Cola Zero, Davitamon kauwvitamines, dieetproducten van Herbalife, Dorito’s alle smaken, Dubbelfris light, Fisherman’s Friend Mint extra fris, Freedent white peppermint kauwgom, Friteslijn Fritessaus Remia, Ice tea, Mona toetjes yoghurt, Multivitamindrink Pattaya, Red Bull sugarfree, Slimpie limonadesiroop, Optimel drink, Optimel vla/vanille en yoghurt, Yakult light, Xilifresh 100. Echt vermijden!”
E621 Glutamaat (MSG)
“Synthetische smaakversterker die helaas aan duizenden voedingsmiddelen wordt toegevoegd, zoals pakjes soep, chips, kant-en-klaarmaaltijden, dieetproducten, krabbenpoten, te veel om op te noemen. Het is een neurotoxisch additief dat het vermogen heeft om de neuronen in de hersenen aan te tasten. Het is lastig om het te vermijden, omdat het in bijna alle behandelde voedingsmiddelen wordt aangetroffen. (…) In een interview zegt dr. Blaylock, een expert op het gebied van gezondheidsrisico’s door voedseladditieven: ‘Zou men aspartaam en (mononatrium-)glutamaat verbieden, dan gaan we een sterke daling zien van obesitas, verschillende soorten kanker, zenuwaandoeningen zoals alzheimer, parkinson, autisme en hyperactiviteit…’ Hij wijst in zijn studies ook op de kwalijke rol van pesticiden, herbiciden, aluminium en kwik. "Echt vermijden!”
E640 Glycine en het natriumzout ervan
“Glycine is een smaakversterker voor additieven die zout kunnen vervangen en de eetlust bevorderen. Sommige studies beschouwen dit additief als onschuldig, terwijl een ander rapport vermeldt dat het de groei kan remmen en de kans op overlijden vergroot. De FDA (Food and Drug Administration in de VS) heeft een verbod op het additief voorgesteld. Echt vermijden!”
Geen bewogenheid bij de industrie
Denken dat de voedingsmiddelenindustrie gericht is op de gezondheid van consumenten is naïef. Ik ben, net als Hertzberger, als columniste actief. Onder meer voor de vakbladen ESTHÉ Magazine en Massage Zaken van de BDU. Insteek: gezond van binnen, mooi van buiten. Daarnaast heb ook ik boeken geschreven (6 om precies te zijn, het 7e komt eraan) en heb ik jarenlang in de 'echte' journalistiek gewerkt, voor onder meer het vakblad Distrifood van Reed Business, voor de supermarktbranche, in de jaren 2000 en 2001. Columnisten ventileren een mening, journalisten worden geacht de feiten weer te geven met hoor en wederhoor. Niet één keer heb ik als journalist voor Distrifood werkelijke bewogenheid voor de gezondheid van mensen aangetroffen.
Gezonde voeding wordt in de levensmiddelenbranche hooguit als marketing-tool al op een bepaalde interessante of minder interessante waarde geschat. Ik heb het bij dat vakblad niet lang volgehouden, maar lang genoeg om te zien dat te strijd om het 'maag-aandeel' van de consument staat centraal bij de voedingsmiddelenbranche. De omzet dus. Geld. En niet de gezondheid.
Artsen waarschuwen ook!
Tenslotte dit. Ik ben niet de enige die vraagtekens plaatst bij de integriteit van de voedingsmiddelen-industrie. Ook gerenommeerde artsen doen dat. In 2013 publiceerde een artsencollectief in het vooraanstaande medische vakblad The Lancet een artikel waarin zij de industrie mede-aansprakelijk stelt voor de dood van jaarlijks meer dan 34.5 miljoen mensen wereldwijd door 'welvaarts-ziekten'. 34.5 Miljoen. Dat is meer dan alle dodelijke slachtoffers van Wereldoorlog I en wereldoorlog II bij elkaar (32 miljoen doden). En dat inmiddels jaar in jaar uit.
Kortom: gezonde voeding erin, rommel eruit!
Nee, die ode aan de e-nummers en magnetronmaaltijden en een geweldige voedingsmiddelenindustrie lijkt me zacht gezegd mispláátst. Ik hoop dat Rosanne Hertzberger haar man en haar kind vooral groene e-nummers te eten geeft. En dat haar man als hij in het kader van de emancipatie de magnetronmaaltijd opwarmt, toch vooral even checkt of er op z'n minst geen E621, E951 en E640 in zit. Ik zie namelijk graag zo veel mogelijk mensen gezond zijn en blijven en samen heel gelukkig oud worden.